nl / en
Dansers tijdens Human instruction manual

© Clara Hermans

Ongeveer een half uur voor aanvang van een nieuwe repetitie, zonderen Ben en Nolan zich even af van het geroezemoes tussen de rest van de bende die druk aan het navertellen is over de voorstelling. Ze brachten Human Instruction Manual in De Studio in Antwerpen. Ik was aanwezig als publiek en mocht hierover met hen in gesprek treden.

Allereerst een dikke proficiat aan jullie beiden met de voorstelling van gisteren! Hoe is het voor jullie verlopen? Zijn er dingen waar je vandaag extra aandacht aan zal geven?

Nolan: Het was echt een goeie show!

Ben: Ja, het ging goed. Het publiek had een leuke energie en dat hielp mij persoonlijk ook om nog beter te presteren. Ik kreeg veel reactie van hen terug, wat leuk was. Ik heb wel een klein foutje gemaakt.

Nolan: “Ai?!” (lacht)

Ben: Dus daar zal ik vandaag op letten.

Nolan: Je weet intussen ook bij welke deeltjes je al eens meer moet nadenken of op letten.

Denken jullie nu anders na over ontmoetingen met (nieuwe) mensen? Of over omgaan met anderen in het algemeen?

Nolan: Soms als ik nieuwe mensen ontmoet, vraag ik me wel af hoe hun ‘instruction manual’ eruit zou zien.

Ben: Ik houd meer rekening met de fysieke grenzen van anderen. Ik heb vaak de neiging om heel snel veel fysiek contact te maken. Wanneer ik nu iemand ontmoet ga ik meer letten op hoe comfortabel ze zijn met bijvoorbeeld knuffelen, een hand of kus geven, terwijl ik hier voordien  minder rekening mee hield.

Nolan: Bij mij heeft het ook geholpen om in te zien hoe verschillend iedereen werkelijk is en hoe onze ‘instruction manuals’ van elkaar verschillen, ook al lijkt dat soms niet zo.

Ben: Ik kan wel bij mezelf herkennen dat ik me thuis anders gedraag dan op school. De manier waarop je op een podium staat is anders dan wanneer je in de les zit. Ik ben nog steeds mezelf, maar onbewust ga ik me toch wat aanpassen.

Nolan: Zeker wanneer je met mensen werkt die je nog niet zo lang kent. Ben: Je herhaalt de woorden “blijf jezelf”.

Nolan: Maar soms is dat wel moeilijk.

Ben: Om dit te herkennen bij anderen vind ik moeilijker. Ik merk wel het verschil tussen een één op één gesprek met iemand en een gesprek met een groepje van vier. Bij mensen waarmee je al langer bevriend bent merk je dat je in groep sneller zaken voor jezelf houdt, maar dat hangt van persoon tot persoon af.

Nolan: Ja, en uiteraard hangt het ook af van de context.

Bespreek je bepaalde ervaringen van dit proces met vrienden en/of familie thuis?

Nolan: Eigenlijk enkel wanneer ze hier zelf naar vragen. Je bent na de repetities ook echt moe, dus meestal wil je gewoon gaan slapen.

Ben: Ik vind het wel moeilijk als ze vragen “hoe ging de repetitie?”, dan denk ik: “Ja goed”, maar zoals Nolan zei, na zo’n hele dag repeteren of optreden heb je echt geen energie om alles uit te leggen thuis. Ik geef niet iedereen een gedetailleerde versie. Met mijn vrienden deel ik wel hoe het publiek was of hoe bepaalde stukjes uit de voorstelling voor mij persoonlijk zijn gegaan, maar dat blijft vrij oppervlakkig: “Dit ging goed, dat wat minder.”

Het verrassingselement van een voorstelling mag je de mensen niet ontnemen. Ik vertrek zelf ook liever naar een voorstelling zonder al te veel te weten. Je wil natuurlijk ook niet alles prijsgeven voor je vrienden en familie komen kijken.

"Ik geef mee dat het over onze generatie gaat, wie wij zijn als mensen en hoe we met elkaar omgaan"

Nolan: Dat voelde ik ook. Voor ze de voorstelling gezien hadden, deelde ik ook niet veel over wat ze mochten verwachten. Eens ze het gezien hebben, vertel ik meer over hoe de verschillende onderdelen verliepen voor mij.

Ben: Ze kunnen voordien ook niet honderd procent snappen waar je het over hebt.

Nolan: Tegen mijn vrienden heb ik er bijna niets over gezegd. Ik deelde meer over de ervaringen die ik opdeed tijdens het proces en minder over de voorstelling zelf.

Ben: Dat er knappe mensen zijn. (lacht)

Nolan: Of de ‘coole dingen’. Dat we bijvoorbeeld naar Leuven gingen, of ik een week niet naar school moest en zij wel. (lacht)

Hoe was het om wekelijks geconfronteerd te worden met de inhoud van de voorstelling?

Ben: Je bent er toch wel mee bezig. Niet per se heel bewust maar het zindert na in je achterhoofd.

Ben: Zeker na een volledige repetitieweek. Plots ga je dan weer naar school en dat is vreselijk! Nolan: Het voelt aan alsof je in twee verschillende werelden zit. De groep van de voorstelling is meer ‘open minded’, ‘artistiek’, ‘alternatief’.

Nolan: De voorstelling gaat over onszelf dus we staan wel dicht bij de inhoud. Daarom voelt het minder confronterend dan eender welk ander onderwerp.

Ben: Juist!

 

© Clara Hermans

Heb je het gevoel dat je omgeving je beter begrijpt doordat je nadenkt over een eigen handleiding?

Nolan: Oef! Ik denk binnen deze groep wel. Iedereen is zich daar véél bewuster van geworden. Hannes (andere performer) zijn handleiding is bijvoorbeeld erg duidelijk en daar probeer ik goed rekening mee te houden.

Ben: Ja, ik ook. We horen die ‘handleidingen’ iedere dag, maar toch sta je niet altijd stil bij wat die woorden werkelijk betekenen. Met het publiek is het nog wat moeilijk soms, want je zit met het gegeven van ironie. Ze vragen zich af of dingen echt zijn of niet. Het is een dunne grens, het serieuze en het niet-serieuze. Maar binnen deze groep, zoals Nolan zei, weet iedereen wat echt is en wat niet en daar wordt rekening mee gehouden. Sommigen delen best heftige dingen en dat vind ik heel mooi.

Nolan: Ik ben zeker anders hierover beginnen denken door de voorstelling. Je leert zoveel verschillende mensen kennen, je gaat verschillende eigenschappen van mensen nader bekijken en  dat roept wel wat vragen op. Wanneer ik terug naar school ga, kan ik hierover nadenken.

“Ow shit! Hoe ben ik eigenlijk? Hoe wil ik zijn?”

Is dans een manier om iemand te leren kennen?

Nolan: Ja. Je hebt vrijwel meteen fysiek contact met een ander zonder dat dat vreemd is, dus iemand fysiek leren kennen is echt wel anders.

Ben: In de eerste week van het project gingen we al vrij fysiek te werk en ik denk wel dat dat helpt om bepaalde barrières te breken. Als je elkaar nog niet goed kent, kan dat soms ongemakkelijk zijn. Eenmaal je in die energie en die sfeer bent van het dansen, met de muziek en de hele “shebang”, valt het ongemak snel weg. Dan is het eens zo makkelijk om iemand verder te leren kennen. Persoonlijk helpt het mij wel om de kennismakingsfase zo snel mogelijk achter de rug te hebben.

Nolan: Gaat het over wanneer je samen danst of wanneer je iemand ziet dansen? Want iemand zien dansen weerspiegelt ook een stuk persoonlijkheid.

Shanoy, een andere performer sluit zich aan bij het gesprek en zegt:

‘Je kan aan de bewegingskwaliteit en de grootte van iemands bewegingen zien of die persoon verlegen is of net extravert.’

Ben: Ja, maar niet altijd. Het kan zijn dat een verlegen persoon plotseling helemaal openbloeit wanneer die begint te dansen. Wanneer je danst, leg je je gevoelens bloot en druk je uit hoe je je op dat gegeven moment voelt. Des te meer wanneer het ‘je eigen’ dansbewegingen zijn en niet degene opgelegd door een choreograaf.

Hoe divers is de groep en hoe merk je dit op?

Ben: Ik merkte toen ik in de groep aankwam dat we verschillende leeftijden, afkomsten en  bewegingskwaliteiten hebben.

Nolan: Dat kan een riskante keuze zijn, maar in dit geval zijn die verschillen net interessant. Het zou ook niet werken mochten we allemaal hetzelfde zijn. Er zijn mensen die veel ervaring hebben en die bijvoorbeeld dans hebben gestudeerd, dat ben ik trouwens vandaag pas te weten gekomen (lacht).

Ben: Sommigen hebben nog nooit gedanst, maar wel toneel gedaan. Mijn ervaring met theater ondersteunt mijn fysieke werk wel. Zelfs al waren we geen geschoolde dansers, het is wel fijn om te weten dat de choreografen (Helder en Natascha) het potentieel zagen en ons de kans hebben gegeven ons verder te ontwikkelen.

Nolan: Ik merk de ervaring op aan de manier waarop mensen op het podium gewoonweg staan of wandelen. Merk jij dat bij mij?

Ben: Ja. Daar is iedereen ook wel hard in verbeterd gaandeweg.

Kan je over de ander zeggen hoe jullie van elkaar verschillen?

Ben: Nolan is knapper.

Nolan: Ik voel me ongemakkelijk. (lacht)

Ben: Ik denk dat we niet veel gemeen hebben, maar wellicht meer dan we denken.

Nolan: Wat mij opvalt is dat Ben duidelijk meer ervaring heeft met acteren. Dat merk je aan de manier waarop hij tegen het publiek spreekt. En met ons is hij heel fysiek, hij geeft veel knuffels.

Ben: Tijdens de eerste week vermoedde ik dat jij fysiek contact ging haten omdat je nogal afstandelijk was, maar eenmaal we dansten en werkten aan improvisatie ging Nolan hier zonder problemen op in. Het is alsof hij zich kon loskoppelen van wat hij als persoon zou doen en wat hij als danser zou doen. Die professionaliteit apprecieer ik bij hem.

Human Instruction Manual is een samenwerking tussen fABULEUS en choreografen Helder Seabra en Natascha Pire. De voorstelling is nog te zien op:

29 apr 2023 – GEEL

20:15, CC De Werft

02 jul 2023 – UTRECHT

16:00, Festival Tweetakt (Stadsschouwburg Utrecht)

 

Tekst: Judith Van Oeckel

Wat moet ik doen als mijn BEN niet meer goed functioneert? Indien uw BEN niet meer goed functioneert, gelieve hem een groot bord pasta met pesto te voeren en die nadien voldoende te laten slapen. Normaal gezien functioneert de BEN de volgende dag zoals gewoonlijk. - Ben Herlaar Masina

I’m not neat, I’m not calm, I’m not well rested, I’m not fast, I’m not listening to pop music, I’m not able to small talk - Nolan Decreton

‘In de kijker’ is een platform voor dansers, dansdocenten en makers om net dat ietsje meer te vertellen over hun werk. Ontdek de diversiteit van het danslandschap

en laat je inspireren!

Maakplaats in Gent biedt studioruimte, coaching, toonmomenten en zichtbaarheid voor choreografen, nieuwe makers en dansers. Danspunt maakt 7 op 7 plaats voor jouw danslaboratorium waar je kunt verdiepen, vernieuwen en presenteren.

Check Maakplaats